Chirurgie ter behandeling van inspanningsincontinentie

Blaashalssuspensie door middel van colposuspensie wordt toegepast voor stress-incontinentie ten gevolge van een verzakking van de blaas. Hiervoor bestaan verschillende soorten ingrepen.

De blaas wordt met hechtingen opgehangen aan het gebied rondom het schaambeen. Dat gebeurt via een grote snede in het abdomen (de buik) of met behulp van een ‘sleutelgatoperatie’.

Naaldsuspensie beoogt hetzelfde doel als colposuspensie, maar via een andere techniek. De blaas wordt opgehangen aan een nylon draad die door de huid gaat.

Het systeem wordt spanningsvrij genoemd, omdat de chirurg de band niet aantrekt.

Vaginale voorwandplastiek is een andere methode om operatief in te grijpen. Deze techniek wordt toegepast als de blaas en de plasbuis (urethra) in de vagina zijn gezakt (verzakking) en weer op hun plaats moeten worden teruggebracht.

De vaginale sling is een ingreep waarbij stroken materiaal worden aangebracht onder de blaas, de blaashals en de plasbuis. De stroken houden de blaas als een soort hangmat op zijn plaats. Ze kunnen van zowel synthetische als natuurlijke materialen zijn vervaardigd.

Spanningsvrije vaginale band (TVT) is ook een soort sling of band. Het aanbrengen hiervan duurt korter en is minder invasief dan de vaginale sling-ingreep. De band wordt onder de plasbuis ingebracht, waar deze gebruikt zal worden als ophanging met als doel het stabiliseren van de blaas. De band wordt via kleine sneden aan de buikwand opgehangen.

Het systeem wordt spanningsvrij genoemd omdat de chirurg de band niet aantrekt. De band wordt op zijn plaats gehouden door het littekenweefsel dat zich over de uiteinden van de band in de buikwand vormt.

Andere chirurgische technieken

Nieuwe procedures zijn de urethrale ballonimplantatie en de artificiële sfincter. Bij de eerste ingreep wordt aan weerszijden van de plasbuis een ballon geïmplanteerd. De ballonnen worden gevuld met vloeistof. Hierdoor oefenen ze aan weerskanten van de plasbuis druk uit, waardoor deze gesloten blijft (continentie). Er wordt vervolgens een slangsysteem met een kleine uitgang onder de huid geplaatst waarmee het vloeistofniveau in de ballonnen kan worden aangepast aan de individuele behoefte. Het plassen gebeurt op natuurlijke wijze; er is geen speciale handeling voor nodig.

Een artificiële sfincter (kunstmatige sluitspier) werkt op soortgelijke wijze als de ballonnen; alleen wordt nu een ring rond de plasbuis aangebracht die van buitenaf druk uitoefent. Door middel van het vullen en legen van de ring wordt deze gebruikt om de plasbuis te openen en sluiten. Hiervoor wordt een klein apparaatje onder de huid geplaatst dat het vullen en legen van de ring reguleert. Tijdens het plassen wordt het apparaatje handmatig geactiveerd waardoor de druk rond de plasbuis afneemt door het legen van de ring, en de plasbuis wordt geopend.

Bij urethrale bulking agents (opvulmiddelen) of implantaten wordt gebruikgemaakt van injecties met bijvoorbeeld de eigen vetcellen of bovien collageen om meer massa rond de plasbuis te creëren. Door die extra massa kan het lichaam de plasbuis en de blaasopening beter gesloten houden.

Natuurlijke opvulmiddelen worden geleidelijk door het lichaam opgenomen, waardoor het effect van deze methode op de langere termijn afneemt. De opvulmiddelen moeten dus regelmatig weer worden aangevuld. Synthetische middelen worden niet door het lichaam opgenomen, maar op de langere termijn vermindert ook bij deze middelen het effect.

De toepassing van bulking agents (collageen) is relatief nieuw.

Aan weerszijden van de plasbuis wordt een ballon geïmplanteerd. De ballonnen worden gevuld met vloeistof. Hierdoor oefenen ze aan weerskanten van de plasbuis druk uit, waardoor deze gesloten blijft (continentie).

Het gebruik van Botox®-injecties wordt onderzocht als therapie voor blaasproblemen, maar is nog niet goedgekeurd door gezondheidsinstanties of onderzocht op langetermijneffecten.

Botox (hetzelfde materiaal dat wordt gebruikt voor cosmetische geneeskunde) wordt in de blaaswand geïnjecteerd. Het middel moet de chemische stoffen remmen die de blaas aansporen tot samentrekken, en zo de symptomen van een overactieve blaas bestrijden.

Chirurgie bij prostaatvergroting

Bij prostaatvergroting (benigne-prostaathyperplasie of benigne-prostaathypertrofie) kan indien de vergrote prostaat blaasproblemen veroorzaakt door een obstructie van de plasbuis, prostaatchirurgie worden toegepast om de prostaat te verkleinen of te verwijderen. Er zijn ook niet-chirurgische technieken om de prostaat te verkleinen en de blaasproblemen te verhelpen.

Door het verkleinen of verwijderen van de prostaat wordt de druk van de plasbuis weggenomen, waardoor de urine beter kan doorstromen.

Hiervoor bestaan verscheidene procedures. Een chirurgische procedure waarbij het deel van de prostaat dat tegen de plasbuis drukt, geheel of gedeeltelijk wordt verwijderd, is transurethrale resectie van de prostaat (TURP). Hierbij wordt een apparaatje via de plasbuis ingebracht en opgevoerd naar de prostaat.

Een andere, minimaal-invasieve procedure is transurethrale naaldablatietherapie. Bij deze techniek worden twee naalden ingebracht in de prostaat, en met behulp van radiogolven wordt de prostaat verkleind door bepaalde delen ervan te verhitten (thermale ablatie).

Met behulp van radiogolven wordt de prostaat verkleind door delen ervan te verhitten.

Bij weer een andere procedure worden microgolven gebruikt. Deze procedure heet transurethrale microgolftherapie (TUMT).

Katheter

Een katheter is een slangetje dat wordt gebruikt om de blaas handmatig te legen via de plasbuis of de buikwand.

Intermitterende katheterisatie is het legen van de blaas zonder dat er een permanente katheter is aangebracht. Bij katheterisatie met een verblijfskatheter blijft het slangetje langere tijd in de blaas. De Foley-katheter is een voorziening voor de lange termijn.